Liraz Charhi, zoals deze zangeres van Israëlische cultuur en Perzische komaf voluit heet, timmert al enkele jaren aan de weg en kwam een kleine drie jaar geleden met een grote “bang” ons aller muzikale leven binnen met wat toen haar tweede plaat was. “Zan” deed menigeen met de ogen knipperen, zeker nadat je te weten kwam op welke manier de plaat praktisch tot stand gekomen was. Het internet en zijn mogelijkheden zorgden er voor dat de muzikanten uit Israel en Iran, tegenwoordig zijn dat aartsvijanden, maar in de jaren ’70 migreerde Liraz’ familie vanuit Teheran naar Tel Aviv- elkaars muziek konden beluisteren en bewerken.

Voor deze nieuwe, derde plaat, werden de werkzaamheden, nog altijd in het grootste geheim, verlegd naar Istanbul, waar de muzikanten uit Tel Aviv en die uit Teheran elkaar, op gevaar en risico van eigen leven, in levende lijve konden ontmoeten en samen konden werken aan de elf tracks die erop staan. De titel, “Roya”, laat zich vertalen als “droom of “fantasie” en de muziekjes variëren in stijl en aankleding van klassiek klinkende hymnes en liefdesverhalen tot heel Midden-Oosters getinte dansmelodieën. Om dat allemaal als één geheel te laten klinken, maken Liraz en haar producer/arrangeur Uri Brauner Kinrut gebruik van een plejade aan klankbatterijen, waarmee één bepaalde sfeer nagestreefd wordt, die van een onstuitbare hang naar vrijheid.

Wat dat voor Iraanse vrouwen betekent, konden we de voorbije weken uitgebreid zien in alle journaals: vrijheid en vrede zijn opperste wensdromen voor deze groep mensen, die in eigen land als volstrekt minderwaardig worden beschouwd en ook zo worden behandeld. Of dit ook allemaal in het echt gebeurde, zal nog even een geheim blijven, een droom, een fantasie: Liraz zelf herinnert zich slechts de angst, die ze voelde, toen ze hoorde dat de Iraanse muzikanten onderweg waren, de vreugde en de opluchting die in de plaats kwamen, toen ze elkaar werkelijk ontmoetten en de muziek, die ze samen maakten. Die muziek weeft electronica en stompende beats samen met zoete strijkers en heftige wah-wah gitaren en het resultaat is een van begin tot einde bezwerende plaat, waarop muziek te horen is, die mogelijk is kunnen gemaakt worden door muzikanten, die mogelijk allemaal gelijktijdig in dezelfde opnameruimte zouden kunnen hebben gezeten, al zullen we dat wellicht nooit helemaal zeker weten.

Wat we kunnen horen en wat er echt is, is een verzameling bijzonder knappe songs over verdriet, verlangen en passie en over de hang naar vrede en gelijkheid, in een wereld waarin Iraniërs en Israeli elkaar niet ongestraft kunnen ontmoeten, vanwege de vele, door mensen ingestelde beperkingen en grenzen. Liraz is een bijzonder moedige dame, die dit alles helemaal ontstegen lijkt en dir vandaag een internationale status bereikt heeft die, zo blijkt uit deze plaat, helemaal terecht is. Liraz is een bijzonder straffe zangeres, die nu dus uitpakt met haar beste plaat tot nu toe. Al begrijp je niet één woord van wat ze zingt, je kunt niet anders dan deze vrouw geloven: je voelt gewoon aan dat ze helemaal waarachtig en zichzelf is. Als je songs hoort als “Bishtar Bihand”, of “Doone Doone” of de titelsong, die in twee verschillende versies de plaat opent en afsluit, dan weet je gewoon dat je een muzikaal goudklompje in handen hebt en je voelt ook dat het ooit goed komt met deze wereld, als de bewoners meewillen. Ronduit fantastische en erg toegankelijke plaat van een Heel Grote Dame!

(Dani Heyvaert)